فصلنامۀ «تئاتر» دیده‌بان فرهنگی است
مراسم بزرگداشت انتشار یکصدمین شمارۀ فصلنامۀ علمی «تئاتر» روز گذشته مورخ ۱۳ مردادماه با حضور مدیران، دانشگاهیان و پژوهشگران در سالن مشاهیر مجموعۀ تئاتر شهر برگزار شد.
به گزارش ایران تئاتر در ابتدای این مراسم دکتر فرهاد ناظرزاده کرمانی که به عنوان یک چهرۀ علمی و دانشگاهی همچنین یکی از سردبیران این مجله در سال‌های گذشته حضور داشت به ایراد سخن پرداخت.
وی با اشاره به اهمیت مجلات و فصلنامه‌های مکتوب گفت: آرتور میلر می‌گوید: یک نشریه خوب عبارت است از افرادی که آن نشریه را میخرند و به واسطه این خرید و مطالعه در انتقال مفاهیم آن سهیم می‌شوند و با نویسندگان و منتشرکنندگان نشریه گفتاشنود می‌کنند. و از نظر من نشریه یک دیده‌بان فرهنگی است. مثلا فصلنامه تئاتر دیده‌بان فرهنگی گفتارمتن تئاتر است و یک گفتارمتن فرهنگی نمی‌تواند بدون دیده‌بان باشد چون به راه های هرز می‌رود.
او ادامه داد: ایران در عرصه ادبی منتقدان بزرگی داشته است. ایرانیان متاسفانه چون با ادبیات نمایشی به معنای فرهیخته آن دیر آشنا شدند، ما نسبتا منتقد تئاتر به معنای دقیق کلمه نداریم.
این مدرس و پژوهشگر تئاتر با بیان اینکه تئاتر ایران در ۲ تاریخ دسته‌بندی می‌شود؛ عنوان کرد: تئاتر ایران دو تاریخ دارد؛ یکی قبل از آشنایی با تئاتر غرب و بعد در دوره مشروطیت و آشنایی با تئاتر غرب. در این دوره متوجه می‌شوند تئاتری هست که پایشگران آن افراد فرهیخته جامعه هستند.
وی مطرح کرد: ما در هر کشوری دو فرهنگ داریم. یک فرهنگ فُرودین که متعلق به عامه مردم و توده پسند است و فرهنگ مردم کم سواد یا بی‌سواد به شمار می‌آید. دیگری فرهنگ فرازین که فرهنگ افراد فرهیخته است.
او افزود: سازندگان تئاتر ایران پیش از آشنایی با فرهنگ غرب از طبقه فرهنگ فُرودین بودند درحالیکه تئاتر غرب از همان آغاز پیدایش در یونان وابسته به فرهنگ فرازین بود.
به گفته این چهره ماندگار تئاتر با بیان اینکه تئاتر ایران چون به فرهنگ عامه وابسته بود؛ منتقد نداشت، نویسنده نداشت. آموزش آن شاگرد_استادی بود. با روی کار آمدن حکومت مشروطه تئاتر فرهیخته که هم والد و ایجاد کننده و هم مولود دمکراسی است؛ شکل گرفت. قدرت تئاتر فرهیخته در هر مملکتی به اندازه قدرت دموکراسی در آن مملکت است.
ناظرزاده کرمانی بیان کرد: فصلنامه در راستای تئاتر فرهیخته و فرهنگ فرامین به وجود آمده است. تئاتری که دوست داریم در جامعه دیده شود. تئاتری که چراغ آینه جامعه باشد. یک روشنفکر به تعبیر جلال آل احمد کسی است که می‌خواهد وضع موجود را به وضع مطلوب دربیاورد. و هنرمند تئاتر باید تئاترش نیز در مسیر مطلوب شدن زندگی پیش برود. در هر حال امیدوارم تعداد نشریه‌ها زیاد شود، چراکه هر نشریه دیده‌بانی است برای تئاتر و خود تئاتر دیده‌بانی است برای جامعه.
