مجله نمایش شماره 208
طراحی صحنه در یونان مدرن
رضا شیرمرز
در ابتدای قرن بیستم، تئاتر سلطنتی یونان، تمام ملزومات صحنهپردازیاش را از آلمان وارد میکرد. کارگردانهای مستقل یونانی مانند کنستانتینس خریستومانُس[i]، ابزارهای صحنهایشان را از ایتالیا وارد میکردند. استیل صحنه در آن دوران به سنتهای نمایشی ایتالیا با پرسپکتیوهای خارقالعاده و جزئیات معماریِ دقیق پهلو میزد.
اولین طراح صحنهی مهم یونان، پانُس آراواندینُس[ii] (1930-1886)، طراحی صحنه را به بخشی جداییناپذیر از جریان تولید تئاتری تبدیل کرد. اولین طراحی صحنهی او در سال 1916 در نمایش اپیثئوریسی در تئاتر جدیدِ نئو فالیرو خودنمایی کرد.
پس از تأسیس تئاتر ملی، کارگردان آن، فُتُس پُلیتیس[iii]، طراح صحنهای به نام کلئُوولُس کلُنیس[iv] (1988-1889) که تحصیل کردهی فرانسه بود و طراح لباسی به نام آدُنیس فُکاس[v] (1986-1889) را به کار گرفت. فُکاس در حدود چهل سال در تئاتر ملی به فعالیت حرفهای اش ادامه داد و بیش از ده هزار لباس برای نمایشهای شکسپیر، مولیر، گلدونی، گُگُل، شا، اونیل و... خلق کرد. همچنین او با استفاده از رنگهای موجود در فضاهای بازمانده از ابنیهی تاریخی و نیز فرهنگ فولکلور یونانی، لباسهایی را برای تراژدیهای یونان باستان طرح زد.
اولین جنبش در برابر طراحی صحنهی رئالیستی در تئاتر هنر کون و توسط طراحان بزرگ یونانی، ذیامانذیس ذیامانذُپولُس[vi] (1914) و یانیس چاروخیس[vii] (1989-1910) در دههی 1930 اتفاق افتاد. چاروخیس تا مدت مدیدی به همکاری با کون ادامه داد و اوج خلاقیتش در نمایش پرندگان بود. طراحی صحنه و لباس این نمایش، تقریباً سوررئالیستی بود. مهمترین دغدغهی او آمیختن سنتهای باستانی و مدرن یونان بود و همین رویکرد به طراحی نمایش زنان تریایی و هفت تن بر علیه ثیواس انجامید.
ذیامانذُپولُس و چاروخیس، مانند کون، از کُندُقلو تأثیر پذیرفتند و جملگی در پی ترکیب عناصر فرهنگی باستان و معاصر یونان داشتند. همچنین، نیکُس حاجی کیریاکس[viii]، به طراحی صحنه، نگاهی کوبیستی داشت.
.
..
.
.
.
.
خوانندگان و علاقمندان محترم می توانند مطلب کامل این مقاله را از طریق مراجعه به سایت www.magiran.com دریافت و مطالعه فرمایند.
[i]- Constantinos Chrestomanos (Κωνσταντίνος Χρηστομάνος)
[ii]- Panos Aravandinos (Πάνος Αραβαντινός)
[iii]- Fotos Politis (Φώτος Πολίτης)
[iv]- Kleovoulos Klonnis (Κλεόβουλος Κλώνης)
[v]- Adonis Fokas (Αντώνης Φωκάς)
[vi]- Diamandis Diamandopoulos (Διαμαντής Διαμαντόπουλος)
[vii]- Yannis Tsarouchis (Γιάννης Τσαρούχης)
[viii]- Nikos Hatzikyriakos (Νίκος Χατζηκυριάκος)