تئاتر کودک در سوئد

دهه 1970 میلادی نقطه‌عطفی در عرصه تئاتر کودکان سوئد به شمار می‌آید. این‌گونه نمایشی پس از دهه یاد شده در سراسر جهان شناخته‌شد و مورد ستایش بخش قابل‌توجهی از مردم دنیا قرار گرفت. سرچشمه این ماجرا ایده‌ای ساده بود. شالوده این ماجرا از درک این مهم آغاز شد که کودکان حق دارند و باید به اندازه بزرگسالان آن‌ها را جدی گرفت و به همان میزان با آن‌ها محترمانه رفتار کرد. شکوفایی تئاتر کودک و نوجوان در سوئد با بالندگی دانشگاه، سیاست و روان‌شناسی هم زمان شد.

تئاتر کودکان سوئدی از همان نخستین گام‌ها به یکی از بخش‌های مهم نمایش مدرن تبدیل شد و با رخدادهایی هم‌چون رشد سریع جنبش گروه‌های مستقل نمایشی، تأسیس شبکه تئاتر منطقه‌ای و دست آخر معطوف‌شدن توجه هنرمندان به سمت «دپارتمان‌های تئاتر کودک» همراه شد. این مراکز نمایشی از دیرباز زیر حمایت نهادهای شاخص تئاتر شهرداری و هم چنین تئاتر ملی این کشور بنیان نهاده شده بودند.

تئاتر کودک و نوجوان در چشم‌انداز برنامه‌های سوئد از جایگاه شایانی برخوردار است. برای نمونه در طول سال 2012 نزدیک بر 876 نمایش حرفه‌ای از این دست در سراسر سوئد به روی صحنه رفت که از میان آن‌ها 212 یعنی نزدیک 24 درصد نمایش‌ها مخصوص کودکان و نوجوانان بوده است. شرکت‌های مستقل تئاتری تولید بیشتر این نمایش‌ها را برای خردسالان برعهده داشته‌اند. نمایش‌های بسیاری هم برای همه طیف‌های سنی تولید و اجرا می‌شد.

پیشرفت در حوزه هنری برای مسائل اجتماعی و گروهی دوشادوش مسائل خصوصی و شخصی فضا ایجادکرده و راه را هموارساخت. گونه‌های جدیدی متشکل از نمایش‌های مکتوب و اقتباس از کتاب‌های کودکان در سایه این بهبود اوضاع قوام می‌آمدند. صحنه‌های رقص کم‌کم به خود کودکان و نوجوانان اختصاص یافت. شرکت‌های تئاتر و حرکات موزون سوئد با هدف قرار دادن تماشاگران نوجوان، نمایش‌های آوانگارد و خلاقانه ارائه کردند و تئاتر کودک را به عنوان مهم‌ترین لابراتوآر برای کشف راه‌های نوین بیان، مورد استفاده بهینه قرار دادند.

البته پیشرفت‌های بعدی با موانع بسیار هنری، ساختاری و اقتصادی روبه‌رو شد. سوئد از بحران اقتصادی جهانی آسان‌تر از بسیاری کشورهای دیگر اروپایی جان سالم به در برد. سوئدی‌ها هنوز با کمبود بودجه هنگفت مواجه نشده‌اند. اما سرمایه‌گذاری‌های اقتصادی جدید در عرصه فرهنگ در طول چند سال گذشته در این کشور کمرنگ شده و بخش هنرهای نمایشی برای کودک و نوجوان حتی در سوئد هنوز طفیلی پس مانده‌های فرهنگی است.

 

«دوران کودکی» به مثابه سرچشمه روح هنرمند

مرکز تئاتر سلطنتی سوئد جایی است که 93 نفر در آن مشغول آفرینش پرفرمنسی سه ساعته برای خردسالان پیش از دبستان هستند. تنها زمان استراحتشان را به دستشویی رفتن و خوردن ناهار مختصر سرپایی خلاصه کرده‌اند. در این مرکز زنجیره بلندی از نمایش‌ها که محصول تولیدات تجربی هستند برای کودکان مقاطع دبستان و نوجوانان دبیرستانی تولید می‌شود. نمایش‌های جدیدی در مورد عشق، زندگی و مرگ جزو این کار‌ها شمرده می‌شوند. این کار فرصتی طلایی برای تعامل و همکاری در اختیار مشاغل مختلف قرار می‌دهد که در کنار هم شیوه‌های نوینی را بیابند. هم چنین می‌توانند از بینش‌های حیرت‌انگیز در کار تئاتر برای کودک و نوجوان بهره ببرند.

این نمونه‌ها تنها مشتی از خروار کارهایی است که در «پروژه دوران کودکی» خلق شده است. ...

.

.

.

.

.

 

خوانندگان و علاقمندان محترم می توانند مطلب کامل این مقاله را از طریق مراجعه به سایت www.magiran.com دریافت و مطالعه فرمایند.